my article for newspaper: kabla hujanunua jiko..

Mambo muhimu ya kuzingatia kabla ya kununa jiko

Umeamua kuwa kwenye vifaa vyako vya  jikoni vya zamani vinaondoka vipya vinaingia. Au labda unaanza mwanzo kabisa kwa kuwa ni jiko ama nyumba mpya. Kwa sababu yoyote ile ya uamuzi wako wa kununua jiko jipya makala hii itakufahamisha mambo muhimu ya kuzingatia kabla hujaingiza mikono yako mfukoni kutoa hiyo hela yako uliyopata kwa jasho.

Kwanza tuwekane sawa kuwa kwa lengo la makala hii, jiko litamaanisha kifaa kizima kinachotoa moto kwa ajili ya kupikia chakula. Jiko hili litakuwa na pande mbili ambapo upande wa kwanza wa jiko ni pale panapobandikwa sufuria na tutapaita stovu na wa pili ni pale pa kuokea na tutapaita tanuri. Kwa maana hiyo jiko linakuwa ni kifaa chote cha kutoa moto wa kupikia na sio chumba kizima cha jiko. Kwa ufafanuzi huo sasa tunaweza kuendelea.

Kununua jiko jipya ni uamuzi muhimu. Jiko jipya (au lililotumika) linaweza kuwa bei kubwa, na litaleta mabadiliko kwenye shughuli zako za mapishi na linagusa pia mapambo ya nyumba yako. Kuna mambo kadhaa ya kuzingatia wakati wa kuchagua jiko ambayo ni pamoja na ukubwa, nishati itakayotumika, umaridadi na bajeti. Baada ya kujichunguza, kutafakari na kulinganisha majiko yaliyopo sokoni, unaweza kuchagua jiko sahihi kwa ajili ya chumba chako cha jiko.

“Mambo ya kuzingatia kabla ya kununua jiko jipya mara nyingi yanategemea na kama unanunua  jiko kwa mara ya kwanza au hapana,” anasema Nassoro Ali, muuzaji msaidizi wa duka la vifaa vya nyumbani. “Kama ulishanunua jiko kabla, kwa kawaida walau utakuwa na mawazo ya ziada juu ya ni kitu gani hasa unatafuta,” anasema. Ali anasema kuwa watu wanaonunua majiko yao ya kwanza “hasa kwa uchumi huu,” wanaamua  tu kukimbilia modeli za bei rahisi zilizopo.

Ali anasema kuwa kwanza unatakiwe ujue kuwa utaweza kumudu chanzo kipi cha nishati kwa ajili ya jiko lako, je ni gesi au umeme. Baadhi ya wanunuzi wanamudu vyote. Hata hivyo, Ali ameongelea modeli mpya za majiko zilizopo ambazo zina stovu za gesi juu na tanuri ya umeme chini. “Wanunuzi wangu wengi wanapenda kupikia stovu za juu za gesi na kuwa na matokeo mazuri zaidi ya kuoka kwenye tanuri ya umeme. Modeli hii yenye kutumia nishati za aina mbili inakupa kilicho bora kwa dunia zote mbili,” anasema.

Kama unanunua jiko kwa mara ya kwanza, kitu cha muhimu zaidi kuzingatia ni ukubwa ili lifiti vizuri jikoni kwako. Ali anasema kuwa ukubwa wa kawaida zaidi kwa jiko la nyumbani ni upana wa inchi 30, ila kuna modeli nyingine ndogo hadi upana na inchi 26 na kubwa hadi upana wa inchi 48. Kama unaondoa jiko la zamani ili uweke jipya, ni vizuri zaidi kununua jiko la ukubwa uleule ili kuepuka gharama za marekebisho mapya ya kaunta na kabati zilizo jirani na jiko. Kama ni jiko jipya basi unaweza kununua jiko la ukubwa wowote kuendana na ukubwa wa chumba na ladha binafsi. Hakikisha fundi anayekujengea chumba chako cha jiko anakupa vipimo sahihi kabla ya kununua jiko jipya.

Kitu kinachofuata cha kuzingatia, anasema Ali, ni mtindo wako wa mapishi. Je unataka jiko lenye zile stovu tu kama huvutiwi na kuoka? Je unataka jiko lako liwe la stovu mbili, nne au tano? Idadi ya stovu itategemea na ni watu wangapi mara kwa mara unawapikia, vyakula unavyopendelea kupika na kama unafurahia kuoka vyakula.

Vyakula vingi vya mapishi ya kukaanga na kuchemsha vinafaa zaidi kupikiwa kwenye stovu ya gesi kwa kuwa ni rahisi kudhibiti kiasi cha moto. Pia ule muonekano wa moto unaleta hisia halisi ya mapishi na pia visahani vya stovu havichukui muda kupoa. Wataalamu wanasema tanuri la umeme kwa ajili ya kuoka linafaa zaidi kwa kuwa umeme unaleta joto lenye uwiano. Ila hala hala zile koili zinashika moto kwa muda mrefu hata baada ya kuzimwa kwa hivyo umakini mkubwa unahitajika!

Amua kama unahitaji jiko la kujengea ndani kwa ndani ama la kusimama peke yake. Stovu na tanuri la kujengea humo humo ni mtindo unaowezesha kuhifadhi nafasi na pia ni muonekano wa kisasa zaidi, ila linaweza kuwa gharama kusimika, kutengeneza ama kurudishia. Majiko ya kusimama peke yake ni bei rahisi zaidi na yanapatikana kwa wingi. Maamuzi yako juu ya kipendele hiki hayatategemea tu bajeti na muonekano bali pia usanidi wa chumba cha jiko lako. Ijulikane pia kuwa haya ya kusimama peke yake yanaweza kujengewa ila ukarabati wake unahitaji matengenezo makubwa.

Zingatia umaridadi wa jiko lako. Majiko yanakuja kwa rangi mbali mbali kama nyeupe, nyeusi, silva ya kutoshika kutu na rangi nyingine nyingi. Fikiria rangi za chumba chako cha jiko na vifaa vyako vingine hapo jikoni labla ya kuamua ununue jiko la rangi gani.

Baada ya hayo yote sasa ni wakati wa kuanza kupiga misele kwenye maduka ya wauzaji wa majiko ya nyumbani. Kuna makampuni lukuki ya nje yanayotengeneza majiko, fanya utafiti wa jiko, lifungue uone mlango wa tanuri unafungukaje. Angalia koili na shelfu zikoje. Muulize muuzaji maswali, omba vipeperushi na majarida yanayooneysha jiko litakavyoonekana baada ya kusimikwa nyumbani kwako. Kama una dishi la kuokea ama kikaangio ukipendacho sana nenda nacho unajaribu kitaaje kwenye jiko unalotaka kununua.

Ukiweza kufanikisha haya yote naamini utapata jiko la ladha na mfumo wako wa maisha. Mpishi anafurahia kufanya kazi yake kwenye jiko linalokidhi viwango.

Makala hii imeandaliwa na Vivi O. Machange.  Vivi ni mjasiriamali  upande wa usafi wa nguo, mazulia na magari; pia ana mapenzi makubwa juu ya muonekano wa nyumba. Kwa maoni au maswali tuma kwenda 0755 200023 au viviobed@yahoo.co.uk